Użycie broni palnej poza strzelnicą. Prawo a strzały ostrzegawcze: obowiązki i konsekwencje
“Temat: użycie broni palnej poza strzelnicą, zgłaszanie użycia lub wykorzystania broni. Przykładowo: idę do lasu na grzyby i zabieram ze sobą broń. W pewnym momencie napotykam agresywne psy, które próbują mnie zaatakować. Oddaję strzały ostrzegawcze w ziemię, aby je spłoszyć. Czy w takiej sytuacji mam obowiązek powiadomić o tym policję? Jeśli tak, jakie mogą grozić mi konsekwencje karne w przypadku zaniechania tego obowiązku? Jeśli zgłoszę zdarzenie i policja przyjedzie na miejsce, jakich działań ze strony funkcjonariuszy oraz prokuratury mogę się spodziewać?”
Takie pytanie zadał uczestnik naszego webinaru.
Poniżej publikujemy odpowiedź naszego eksperta.
Jeżeli jeszcze nie miałeś okazji obejrzeć naszego bezpłatnego webinaru omawiającego 6 ważnych zagadnień związanych z obroną konieczną kliknij i zapisz się.

***

Użycie broni palnej poza strzelnicą

Podczas codziennych spacerów czy innych aktywności na terenach zielonych może dojść do nieoczekiwanych sytuacji zagrożenia ze strony dzikich zwierząt lub agresywnych psów. W takich momentach posiadacze broni często zastanawiają się, jakie mają prawa i obowiązki oraz jakie konsekwencje mogą wyniknąć z jej użycia lub wykorzystania. W artykule tym postaramy się nieco przybliżyć tę tematykę i omówić w jaki sposób należy działać aby zachować zgodność z przepisami prawa, a jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym.

Kiedy i w jaki sposób można wykorzystać broń do odstraszenia lub zneutralizowania dzikiego zwierzęcia?

W polskim prawie istnieje rozróżnienie między użyciem a wykorzystaniem broni palnej. W skrócie, użycie broni odnosi się do działań związanych z oddaniem strzału w kierunku osoby z zastosowaniem amunicji penetracyjnej. Wykorzystanie broni natomiast obejmuje inne przypadki użycia broni, np. strzał w kierunku zwierzęcia, przedmiotu lub jako element odstraszania.

W przypadku agresywnych dzikich zwierząt lub psów, oddanie strzału ostrzegawczego w ziemię, powietrze lub zneutralizowanie zwierzęcia w celu ochrony życia lub zdrowia można zakwalifikować jako wykorzystanie broni w stanie wyższej konieczności.

Wszystkich, którzy chcą zgłębić temat obrony koniecznej oraz stanu wyższej konieczności, zapraszamy na nasze szkolenie online “Użycie broni palnej w obronie koniecznej”. To prawie 6 godzin intensywnej wiedzy oraz sesja Q&A na żywo. Szkolenie prowadzi praktyk z 35 letnim doświadczeniem, biegły sądowy ds. związanych z użyciem broni palnej: Jarosław Hebda”. Nasze materiały szkoleniowe w bardzo prosty, a jednocześnie ciekawy sposób tłumaczą obowiązujące przepisy i zawiłości z nimi związane.

Obowiązek zgłoszenia użycia broni

Zgodnie z zapisami Ustawy o broni i amunicji, każdą sytuację, w której broń została użyta lub wykorzystana, nawet jeśli strzały nie zostały oddane w kierunku osoby – należy niezwłocznie zgłosić policji.

Konsekwencje niezawiadomienia policji

Niedopełnienie obowiązku zgłoszenia policji faktu użycie broni palnej poza strzelnicą lub jej wykorzystania może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Podstawową konsekwencją może być odpowiedzialność administracyjna, w ramach której policja może cofnąć pozwolenie na broń, uzasadniając to naruszeniem warunków jej użytkowania. Ponadto, niezawiadomienie organów może rodzić konsekwencje karne wynikające z przepisów Kodeksu karnego, w tym zarzut narażenia życia lub zdrowia osób trzecich na niebezpieczeństwo. Dodatkowo, brak zgłoszenia może utrudnić obronę posiadacza broni w przypadku pojawienia się oskarżeń o niewłaściwe wykorzystanie broni, co może wpłynąć na dalsze postępowania prawne. Należy przecież wziąć pod uwagę fakt, że osoba postronna może zawiadomić organy o incydencie użycia broni palnej.

Ważne jest też, aby działać zgodnie z zasadami proporcjonalności i adekwatności, co oznacza, że broń powinna być wykorzystana wyłącznie w sytuacjach, w których inne środki nie są skuteczne lub dostępne. Przy ocenie takiego zdarzenia kluczowe znaczenie mają okoliczności oraz zamiar osoby posługującej się bronią.

Procedury po zgłoszeniu zdarzenia “użycie broni palnej poza strzelnicą” lub “wykorzystanie broni palnej poza strzelnicą”

Zgłoszenie policji zdarzenia użycia lub wykorzystania broni palnej uruchamia szereg procedur, między innymi:

  1. Zabezpieczenie broni: Policja praktycznie zawsze będzie musiała zabezpieczyć broń i amunicję w celu przeprowadzenia ekspertyzy balistycznej. Jest to standardowa procedura, która ma na celu ustalenie okoliczności zdarzenia.
  2. Przesłuchanie stron: Zgłaszający oraz świadkowie zdarzenia mogą zostać wezwani na przesłuchanie, aby policja mogła zebrać jak najwięcej informacji.
  3. Badanie miejsca zdarzenia: Funkcjonariusze mogą przeprowadzić inspekcję miejsca, w którym doszło do użycia broni, aby ocenić zgodność działań z przepisami.
  4. Ekspertyzy: Może zostać zlecona ekspertyza balistyczna, która ma potwierdzić, czy broń była użyta zgodnie z zasadami.
  5. Decyzja prokuratury: Na podstawie zebranych dowodów prokuratura może podjąć decyzję o umorzeniu postępowania lub przedstawieniu zarzutów.

Zasady użytkowania broni poza strzelnicą

Prawo jasno określa sytuacje, w których można użyć broni. Zgodnie z ustawą o broni i amunicji, każde jej użycie poza strzelnicą wymaga szczególnej staranności i musi być uzasadnione rzeczywistym zagrożeniem. W przypadku agresywnych zwierząt, takich jak psy, kluczowe jest odpowiednie uzasadnienie konieczności użycia broni. Warto także zadbać o logiczne uargumentowanie faktu posiadania przy sobie broni, jeżeli posiadamy pozwolenie na broń inne niż do celów ochrony osobistej – piszemy o tym w artykule Noszenie broni sportowej. Czy można nosić broń sportową na co dzień?

Podsumowując jak należy postąpić po fakcie “wykorzystanie lub użycie broni palnej poza strzelnicą”

  1. Zgłaszaj każde użycie broni poza strzelnicą: Jest to obowiązek wynikający z przepisów prawa i może chronić przed poważniejszymi konsekwencjami.
  2. Broń to ostateczność: Broń palna powinna być używana wyłącznie w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia, gdy inne środki nie są dostępne lub skuteczne. Korzystanie z niej w sposób nieproporcjonalny może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i moralnych.
  3. Dokumentuj zdarzenie: Warto zachować notatki lub zdjęcia z miejsca zdarzenia, aby ułatwić wyjaśnienie sytuacji i wspomóc obronę w razie ewentualnych zarzutów.
  4. Oddanie strzałów ostrzegawczych, nawet w celu ochrony życia lub zdrowia, wymaga zachowania najwyższej staranności. Współpraca z organami ścigania jest kluczowa, aby uniknąć zarzutów karnych i utraty pozwolenia na broń.

Wszystkich, którzy myślą o zastosowaniu broni do celów obronnych, zapraszamy na nasze szkolenie online “Defensive pistol – przygotowanie mentalne do obrony bronią palną”. To ponad 150 minut intensywnej wiedzy oraz sesja Q&A na żywo. Szkolenie prowadzi praktyk z 35 letnim doświadczeniem, ekspert od bezpieczeństwa osób VIP, wielokrotny mistrz Polski w strzelaniu, biegły sądowy ds. związanych z użyciem broni palnej: Jarosław Hebda.

Niniejszy artykuł ma charakter ogólny i informacyjny i nie stanowi porady prawnej.

Zdjęcie wygenerowane przez AI: Midjourney.

Zapraszamy na nasze szkolenia

To wiedza obowiązkowa dla osób, które chcą zgłębić temat obrony koniecznej i nauczyć się, jak unikać przekroczenia granic obrony koniecznej. Dzięki tej wiedzy przygotujesz się do działania, które będziesz musiał podjąć jeżeli pojawi się potrzeba użycia broni w obronie Ciebie lub Twoich bliskich, w sposób, który pozwoli Ci uniknąć błędów, które mogą narazić Cię na ryzyka prawne.